Türkiye’nin Demografik Alarmı: Nüfus Azalıyor, Aile Politikaları Yeniden Şekilleniyor

Doğurganlık oranları tarihinin en düşük seviyelerine inerken, aile kurma yaşı artıyor. Devlet, güçlü aile yapısını korumak ve nüfusun genç kalmasını sağlamak için kapsamlı bir strateji başlatıyor.

Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde gerçekleştirilen Nüfus Politikaları Kurulu toplantısında, Türkiye’nin giderek yaşlanan nüfusu ve azalan doğurganlık oranları masaya yatırıldı. Yapılan değerlendirmelerde, aile kurmayı kolaylaştıran ve çocuk sahibi olmayı teşvik eden yeni uygulamaların hayata geçirileceği açıklandı.

Doğum yardımlarında yapılan artışlar ve çocuk başına düzenli destek ödemeleri, ilk adımlar arasında yer aldı. İkinci çocuk için 5 yaşına kadar aylık 1500 TL, üçüncü ve sonraki çocuklar için ise aynı yaş sınırına kadar aylık 5 bin TL ödeme yapılacağı duyuruldu. Ayrıca gençlerin evlenmesini ve aile kurmasını desteklemek amacıyla kurulan Aile ve Gençlik Fonu’nun ülke genelinde yaygınlaştırıldığı belirtildi.

Toplantıda verilen veriler ise dikkat çekiciydi. Türkiye genelinde doğurganlık hızı 1,48’e düşerek nüfusun yenilenme eşiği olan 2,1’in oldukça altında kaldı. Bu oran İstanbul’da 1,20’ye, Ankara’da ise 1,15’e kadar gerilemiş durumda. Ortalama hane halkı büyüklüğü 3,11’e düşerken, yalnız yaşayan bireylerin oranı yüzde 20’ye çıktı. 65 yaş üstü nüfusun toplam nüfusa oranı ise yüzde 10,6 olarak kaydedildi.

Aile kurumunu güçlendirecek yasal düzenlemelerin ivedilikle hayata geçirilmesi gerektiği vurgulandı. Özellikle kadınlarda evlenme ve ilk doğum yaşının giderek artması, doğurganlık döneminin kısalmasına ve doğum oranlarının düşmesine neden oluyor. Bu nedenle, evlilik ve çocuk sahibi olma yaşının düşürülmesi hedefleniyor.

Yetkililer, küresel ölçekte yürütülen “cinsiyetsizleştirme” kampanyalarına karşı dikkatli olunması gerektiğine de dikkat çekti. Medya ve sosyal medya aracılığıyla yayılan bu eğilimlerin toplumun demografik yapısını olumsuz etkilediği, aile kurumunu zayıflattığı ifade edildi.

Ayrıca, 2026-2035 dönemi “Aile ve Nüfus On Yılı” ilan edilerek, uzun vadeli bir strateji oluşturulacağı duyuruldu. Bu çerçevede, çocuk bakım hizmetlerinden çalışma hayatına uyum sağlayacak esnek modellerin geliştirilmesine kadar pek çok alanda kapsamlı eylem planları hazırlanıyor.

Demografik yapının sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla araştırma altyapısının güçlendirilmesi, akademik iş birliklerinin artırılması ve veriye dayalı politikaların önceliklendirilmesi gerektiği belirtildi. Türkiye’nin aileyi merkeze alan bu politikalarının, benzer sorunlarla karşı karşıya kalan diğer ülkeler için de örnek teşkil edeceği ifade edildi.